वनवास चिमुरडीचा

एका चिमुकलीचं आयुष्य, जिच्या हातात अजून खेळणीही यायची आहेत, तिच्या नशिबी मात्र डोळ्यात अश्रू, हृदयात वेदना आणि मनात भीतीचं वातावरण आलंय. वडिलांचे तुकडे ड्रममध्ये, आई जेलमध्ये आणि ती मात्र न्यायाच्या शोधात दरदर भटकतेय. ही कथा कोणत्याही काल्पनिक कादंबरीतील नाही, तर आपल्या आजच्या समाजाच्या गलिच्छ वास्तवाची एक छायाचित्र आहे.

एका कोवळ्या जिवाची शोकांतिका

छोट्या सान्वीला अजूनही समजत नव्हतं की, तिचे बाबा कुठे गेले, आई का सोडून गेली? तिला फक्त एवढंच माहीत होतं की, रात्री ती बाबांच्या कुशीत झोपायची, सकाळी आईच्या मायेच्या स्पर्शाने जागी व्हायची. पण आता ते सगळं हरवून गेलं होतं.

एका अंधाऱ्या खोलीत, अनाथाश्रमाच्या एका कोपऱ्यात ती बसली होती. तिच्या डोळ्यातले अश्रू कोणी पाहत नव्हतं, कारण अश्रूंना आवाज नसतो. तिला प्रत्येक मोठ्या माणसामध्ये तिचे बाबा दिसायचे, प्रत्येक हसऱ्या चेहऱ्यामध्ये तिची आई. पण कोणीच पुढे येऊन तिला उचलून घेत नव्हतं. तिच्या डोळ्यातला निरागस विश्वास तुटत चालला होता.

कुटुंब व्यवस्था कोलमडत चाललीय

पूर्वीच्या काळात कुटुंब हे प्रेम, विश्वास आणि त्यागावर उभं होतं. पण आता ते संशय, लोभ आणि क्रौर्यावर उभं राहतंय. दांपत्य जीवनातील विश्वास नष्ट होत चालला आहे, आणि परिणामी या कोवळ्या जीवांना आपल्या सुखाच्या, ऐषआरामाच्या, क्रौर्याच्या खेळात उध्वस्त केलं जातंय.

सान्वीच्या आई-वडिलांमध्ये सतत भांडणं व्हायची. तिच्या आईला वाटायचं की, नवऱ्याचा स्वभाव अत्याचार करणारा आहे. तर वडिलांना संशय होता की, त्यांची पत्नी त्यांच्याशी प्रामाणिक नाही. संशय, लोभ आणि क्रोध ह्यांनी त्यांचं नातं इतकं पोखरलं की, एका रात्रीच्या भयंकर वादात बाबांचा मृत्यू झाला. आईने रागाच्या भरात त्यांच्यावर वार केला आणि काही क्षणातच संपूर्ण आयुष्य उद्ध्वस्त झालं. आता तिच्यासाठी नवरा गमावला, आणि मुलीसाठी आई-वडिल दोघेच हरवले.

न्याय कुठे हरवला?

जेव्हा मुलींच्या सुरक्षिततेच्या गप्पा मारणारेच आज त्यांना रस्त्यावर सोडून देतात, तेव्हा न्याय कुठे आहे? आई-वडीलांच्या कर्माचं फळ मुलांना का भोगावं लागतं? समाजातील प्रत्येक व्यक्ती ह्या अन्यायाकडं डोळेझाक करतो, तोपर्यंत किती चिमुकल्या पायांना वनवासाची वाट धरावी लागेल?

सान्वीला एका आश्रमात ठेवलं गेलं. तिथे तिला दोन वेळचं अन्न मिळालं, पण प्रेम मिळालं नाही. खेळणी मिळाली नाहीत, नातेवाईकांची ओळख उरली नाही. तिला फक्त एकच प्रश्न पडायचा – "आई-बाबांची चूक होती, पण माझा गुन्हा काय? मला का शिक्षा होतेय?"

समाजाच्या नजरेतून हरवलेलं बालपण

अनाथाश्रमात असलेल्या मुलांच्या नशिबी फक्त सहानुभूती असते, प्रेम नव्हे. सान्वीही ह्या परिस्थितीचा भाग बनली. खेळण्याच्या वयात ती घरासाठी, मायेच्या स्पर्शासाठी आसुसली होती. अनाथाश्रमात तिला अन्न, कपडे मिळाले, पण मनाने ती तिथे कधी रमलीच नाही. तिच्या वयाच्या इतर मुलींना आईच्या कुशीत निजायचं होतं, तिला मात्र उशिरा झोपायचं होतं, कारण ती डोळे मिटली की तिच्या समोर बाबांचा रक्तबंबाळ चेहरा यायचा. ती घाबरून उठायची, आईला हाक मारायची, पण उत्तर द्यायला कोणीच नव्हतं.

लग्नसंसाराचं भवितव्य

सान्वी मोठी झाली, शिक्षण पूर्ण झालं, पण तिच्या आयुष्याचं कोडं अजून सुटलं नव्हतं. समाजाने तिला 'खूनीच्या लेकी'चं टॅग दिलं होतं. काही ठिकाणी स्थळं आली, पण प्रत्येकवेळी तिच्या भूतकाळाची सावली तिच्या आयुष्यावर पडायची. कोणाच्या घरी जायचं, कोणाच्या घराची लक्ष्मी बनायचं, हे कोणी ठरवणार? समाज तिच्या आई-वडिलांच्या कर्मामुळे तिला नाकारत होता.

ह्या सगळ्याला जबाबदार कोण?

एक मूल जन्माला येणं म्हणजे एका नवीन आशेचा जन्म असतो. पण त्या मुलाच्या भविष्याचा विचार कोणी करतो? सान्वीचं बालपण हिरावून घेण्याला तिचे आई-वडील जबाबदार होते का, की समाजही तितकाच जबाबदार आहे? दांपत्य जीवनातला विश्वास तुटला, आणि त्याची किंमत एका निरागस जीवाला मोजावी लागली.

या प्रश्नांची उत्तरं कुठे आहेत?

आज एक चिमुरडी संकटात आहे, उद्या दुसरी असेल. तिला वडिलांचं छत्र नाही, आईच्या मायेचा आधार नाही, फक्त समाजाची सहानुभूती आणि कायद्याच्या जाळ्यात हरवलेलं तिचं भविष्य आहे. आज आपण जर ह्या समाजाच्या कुरुपतेकडं दुर्लक्ष करू, तर उद्या आपल्या घरातील एखादी चिमुरडी ह्या वास्तवाचा बळी ठरेल.

सान्वीच्या भविष्याची जबाबदारी कोण घेणार? कोण तिच्या आयुष्यात आई-बाबांची उणीव भरून काढणार? की ती फक्त अजून एका वनवासाच्या कहाणीची एक छोटीशी पात्र ठरणार आहे? प्रश्न फक्त तिच्या लग्नसंसाराचा नाही, प्रश्न हा आहे की, आपणच तिला तिचं भविष्य घडवण्याची संधी देणार आहोत का? की ती अजून एका उपेक्षित आयुष्याचा बळी ठरणार आहे?

#मराठी #समाज #वास्तव #बालपण #संस्कार #जीवन #अन्याय #कलयुग #भावना #समाजप्रबोधन #विचार #प्रेरणा #स्त्रीशक्ती #संघर्ष #मानवता #जागृती #मराठीलेख #मुलींचेहक्क #मानवीमूल्य #आयुष्य #परिस्थिती #प्रेम #विश्वास #सत्य #संवेदना #मानवीजीवन #परिवर्तन